28/10/2025
Một đứa trẻ thăm ông già Noel giãn cách xã hội trong đại dịch COVID-19 năm 2020 tại Vườn thú Aalborg, Đan Mạch. Ảnh của Henning Bagger/Reuters
Khi đối mặt với những giai đoạn căng thẳng, tôi thường cảm thấy thôi thúc phải nói ra suy nghĩ của mình với một người đáng tin cậy. Có thể có nhiều lý do khiến việc này giúp tôi thấy khá hơn: người kia giúp tôi tránh rơi vào lối suy nghĩ tiêu cực, hay chỉ đơn giản là họ nhắc tôi rằng mình không đơn độc nếu mọi chuyện trở nên tệ hơn.
Nhưng còn một điều nữa — đó là khi có cơ hội diễn tả một tình huống khó khăn một cách chi tiết, dù là qua trò chuyện hay chỉ là viết xuống nhật ký, ta bắt đầu thấy rõ toàn cảnh của vấn đề. Và trong nhiều trường hợp, khi nhìn toàn cảnh, ta nhận ra: sự việc không đến mức tồi tệ như mình tưởng.
Nghiên cứu của Christian Waugh và các cộng sự tại Đại học Wake Forest (Bắc Carolina) đã làm nổi bật hiệu quả này — đặc biệt trong bối cảnh đại dịch COVID-19. Khi được yêu cầu mô tả sáu khía cạnh cụ thể của một trải nghiệm căng thẳng, hầu hết người tham gia đều liệt kê ít nhất một yếu tố tích cực — ví dụ như có thêm thời gian bên gia đình trong thời gian giãn cách.
Điều đáng chú ý là: số lượng yếu tố tích cực mà người tham gia nhận ra có liên quan trực tiếp đến việc họ cảm thấy bớt tiêu cực và có nhiều cảm xúc tích cực hơn sau khi hoàn thành bài tập. Thậm chí, việc dành thêm một chút thời gian để đào sâu vào một yếu tố tích cực cũng giúp họ cảm thấy tốt hơn rõ rệt.
Tất nhiên, khi đang ở giữa khó khăn, lời khuyên kiểu "Hãy nhìn vào mặt tích cực" thường nghe có vẻ sáo rỗng, thậm chí khó chịu. Nhưng thực tế là: ngay cả trong những tình huống khó khăn nhất, thường vẫn tồn tại những điều nhỏ giúp ta cảm thấy dễ chịu hơn — một sự kết nối, một bài học, hay đơn giản là một khoảnh khắc yên tĩnh hiếm hoi.
Thậm chí cả những phiền toái thường ngày, như kẹt xe, cũng có thể mang đến chút thư giãn bất ngờ – chẳng hạn như nghe trọn một bài hát cũ yêu thích trên radio mà bạn có thể đã quên mất.
Những yếu tố tích cực ấy không xoá bỏ được nỗi khó chịu, nhưng nếu ta dành thời gian để ghi nhận và suy ngẫm về chúng – dù bằng lời nói hay chữ viết – ta có thể tận dụng được hiệu ứng làm dịu mà chúng mang lại.
Theo Matt Huston